Overijssel investeert 66 miljoen in de landbouw: ‘Boeren verleiden om mee te doen’

„We willen een brede groep boeren verleiden om mee te doen”, vertelt gedeputeerde landbouw en natuur Maurits von Martels. „De regelingen zijn volledig vrijwillig en we hopen daardoor ruim de helft van de Overijsselse boeren te bereiken.”

Eiwitteelt en biobased

Zo kunnen boeren bijvoorbeeld een hectarevergoeding van 600 euro voor eiwitteelt (veldbonen, lupine, sojabonen en erwten, ook voor menselijke consumptie) en biobased gewassen (vezelhennep, vlas, sorghum, riet, lisdodde, silphie, miscanthus, wilg en kalmoes) ontvangen. Bij die laatste categorie is de subsidie voor meerjarige gewassen 900 euro per hectare. In totaal is er 8,1 miljoen euro beschikbaar voor deze gewassen.

Von Martels, waarvan zijn zoon zelf experimenteerde met vezelhennep, geeft aan dat de provincie ook de markt voor deze producten probeert te stimuleren. „We hebben een goede opbrengst gehad, maar de aanloop was hobbelig omdat een afnemer zich terugtrok. We hebben toen wel een nieuwe partij gevonden. Via subsidie krijgen boeren de kans te kijken hoe zoiets gaat.”

Zijn collega-gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher (innovatie en vergunningverlening) vult aan: „Daar hebben we het Agro/Food-programma voor. Zo zijn we in gesprek met bouwbedrijven en woningcoöperaties. We kunnen de markt niet overspoelen zonder zelf niks te gaan doen. De Nieuwe Melkboer (plantaardig voedsel, red.) is een voorbeeld van een bedrijf dat voortkomt uit dit programma.”

Omschakelen naar biologisch

Voor een melkveebedrijf omschakelen naar biologisch komt in totaal 3,3 miljoen euro beschikbaar. Overijssel komt met een overgangsvergoeding van 250 euro per hectare per jaar, bovenop de vergoeding voor goud (200 euro) in de eco-regeling voor een periode van twee jaar. Von Martels: „We hebben vanuit het veld begrepen dat ondernemers kansen zien door om te schakelen. Het is lastig om de stikstofruimte die vrijkomt bij deze melkveehouderijen in te zetten voor PAS-melders, maar het kan sommige PAS-melders wel helpen.”

Bovendien ziet de provincie kansen om natuur- en klimaatdoelen te halen door boeren om te laten schakelen. „Hoewel het Nationaal Programma Landelijk Gebied is geschrapt, blijven doelen wel overeind. Dat gaat bijvoorbeeld over extra natuur, biodiversiteit en emissies. We gaan niet al die doelen halen, daarvoor zijn ze te onrealistisch. We kunnen samen met de boeren wel kijken hoever we kunnen komen. Een concrete doelstelling is er dus niet, maar we verwachten wel dat dit maatregelenpakket effect sorteert.”

Groot KPI-project

Daarom komen er in het voorjaar van 2025 nog extra regelingen beschikbaar. Het gaat onder meer om een KPI-project waarvoor 13,5 miljoen euro beschikbaar komt. Von Martels hoopt dat er zo’n 1150 boeren gaan meedoen. „Dat is een heel groot gedeelte van alle boeren. Er zijn goede pilots gedraaid, ook in andere provincies.”

Weidegang

13,5 miljoen euro (per voorjaar 2025) is voor het stimuleren van weidegang (400 euro per hectare tot een max van 75 hectare per bedrijf, vanaf 3.000 uur) en 12 miljoen euro gaat naar innovaties (ook vanaf het voorjaar van 2025). Het gaat om innovaties van de investeringslijst. Ten Bolscher licht toe: „We hebben samen met Brabant een commissie die dit soort innovaties toetsen, zodat boeren er ook qua vergunningverlening iets aan gaan hebben.”

Agroforestry

Voor agroforestry komt er per volgende week 5,4 miljoen euro beschikbaar. Het gaat om een aanplantvergoeding voor bomen en meerjarige houtige gewassen (fruit, noten, een voederhaag) met een productiedoel op landbouwgrond, de grond blijft agrarisch. De deelname is zes jaar, omdat er ook een onderhoudsvergoeding van 300 euro per hectare aan vast zit. In veenweidegebieden of op de essen is de subsidie voor agroforestry aanvragen niet mogelijk.

Ook per direct komt er 400.000 euro beschikbaar voor het maken van een bedrijfsplan met een adviseur en kennisvouchers.

Het geld komt voort uit de 234 miljoen euro die Overijssel aanvroeg via het NPLG en ook is toegezegd. Het nieuwe kabinet gaat niet door met het NPLG, daarom geeft Overijssel de subsidieregelingen een nieuwe naam. Boeren die informatie willen kunnen terecht op www.toekomstvooronsplatteland.nl.