BoerenNatuur pleit voor brede inzet ANLb: ‘Het is een gemiste kans om niet de volle potentie te benutten’

BoerenNatuur ziet dat het ANLb doorgroeit van een regeling voor soortenbescherming naar een middel dat breed inzetbaar is voor de maatschappelijke opgaven in het agrarische gebied. Hierdoor zou een vergaande ruimtelijke concentratie van het ANLb grote gevolgen hebben voor collectieven en hun deelnemers

De vereniging voor agrarische collectieven legt in de brief uit dat effectief weidevogelbeheer niet draait om het beheren van één soort in isolatie. De grutto is volgens BoerenNatuur afhankelijk van een gevarieerd mozaiek van habitats, waaronder gebieden waar de kievit broedt. ‘Een eenzijdige focus op dgruttobeheer kan ertoe leiden dat andere sleutelsoorten verdwijnen. Herstel van populaties vraagt om diversiteit in beheer en voldoende flexibiliteit op bedrijfs-én gebiedsniveau.

De vereniging wil dan ook voorkomen dat het ANLb verengd wordt tot alleen de inzet in prioritaire gebieden of voor specifieke soorten. Daarbij maakt ze zich zorgen over de motivatie bij boeren. ‘Hoe houd je boeren in álle gebieden gemotiveerd om bij te dragen? Vele handen maken licht werk en overal is inzet op agrarisch natuur- en landschapsbeheer gewenst’.

Deelname minder aantrekkelijk

BoerenNatuur signaleert een toenemende spanning tussen de kernwaarden van het huidige stelsel en de beleidsontwikkelingen. ‘Er staat een mogelijkheid dat weidevogelbeheer in bepaalde gebieden (zoals gruttokerngebieden) verplicht wordt.’ In de praktijk geldt volgens de organisatie hoe hoger de verplichte lat, hoe kleiner de ruimte voor aanvullend beheer dat nog subsidiabel is en hoe minder aantrekkelijk deelname wordt. BoerenNatuur wil derhalve een heldere positie voor ANLb ten opzichte van de eventuele toekomstige verplichtingen in prioritaire gebieden. Daarnaast wil ze voldoende ruimte voor vrijwillig beheer dat zinvol en financieel realistisch blijft, ook in gebieden met urgente opgaven.

Ontbrekend verdienmodel

Het verdienmodel dat nodig is om ANLb in de bedrijfsvoering te implementeren ontbreekt volgens BoerenNatuur. ‘Boeren leveren groenblauwe diensten die een structurele beloning waard zijn.’ De actualisering van de vergoedingen vanaf 2026 zijn volgens de organisatie wel een stap vooruit. ‘Maar zolang de vergoeding beperkt blijft tot compensatie van gemaakte kosten op perceelsniveau, en zonder een aanvullende bedrijfsoteslag bij een groter aandeel beheer, ontbreekt het verdienmodel. Ook roept de vereniging op tot actief predatiebeheer, als volwaardig onderdeel van het beleid.

BoerenNatuur geeft in haar brief aan graag mee te denken over de verdere vormgeving van het stelsel. ‘Op die manier kunnen we samen bouwen aan een toekomstbestendig agrarisch natuurbeheer dat effectief, gedragen en uitvoerbaar is.’