
Extra investering van 3,1 miljoen in agrarisch natuurbeheer in de Achterhoek

Met het geld, totaal 9,3 miljoen euro per jaar, kunnen boeren maatregelen nemen zoals extensieve kruidenrijke graslanden, aanleggen van akkerranden en kruidenrijke akkers en landschapsonderhoud van houtwallen, singels en bosjes. Deelname is vrijwillig en bestaat uit een vergoeding voor uitgevoerde werkzaamheden of compensatie voor lagere opbrengst.
Witte gebieden
Door de financiële impuls kunnen veel meer boeren meedoen met ANLb. Tot 2022 waren er witte gebieden waar geen ANLb mogelijk was. Dit kon bijvoorbeeld niet rondom Beltrum, Lochem, Didam, Steenderen en Hengelo en Gaanderen. Voor de boeren in deze gebieden is het nu wel mogelijk om mee te doen. „Mensen die denken dat er niks mogelijk is, kunnen gerust contact opnemen met VALA, er is meer mogelijk dan men vaak denkt", weet projectleider legt Anne Stortelder.
Daarnaast was het bestaande budget tot voorheen ook een beperkende factor, terwijl er veel animo was. Door verruiming van het budget is er ruimte voor nieuwe deelnemers. Ter vergelijk. In 2020 waren er nog 826 deelnemers en was er totaal 2.116 hectare aan ANLb. In 2024 waren er 1.070 deelnemers en 3.511 hectare dat meedeed aan agrarisch natuur- en landschapsbeheer.
Doelbereik belangrijk
VALA kijkt bij de besteding naar wat zinvol is voor de Achterhoek belangrijke doelsoorten, zoals de patrijs, boomkikkers of de grauwe klauwier.
Landschapselementen kunnen bijna altijd meedoen, belangrijk is dat ze grenzen aan agrarische grond en bestaan uit inheemse soorten, legt Stortelder uit. „Voor soorten is variatie (mozaïek) belangrijk: de samenhang tussen (jaarrond) voedsel, veiligheid, voortplantingslocaties, vocht en verbindingen tussen gebieden. Bijvoorbeeld patrijzen hebben de open structuur van akkers nodig voor voedsel en veiligheid. Akkerranden en struweelranden bieden voortplantingslocaties en in de winter voeding en veiligheid. In principe geldt: hoe meer randen en overgangen (van gras naar akker, van struweel naar bos) hoe hoger de bijdrage in leefgebied. Een poel heeft altijd een natuurvriendelijke oever of botanisch beheer zodat insecten kunnen overleven en kikkers en amfibieën paarplekken hebben en vissen kunnen ontwijken."
Kansen voor boeren in drinkwatergebieden
Ook voor boeren die in en rond een drinkwatergebied zitten, kan ANLb interessant zijn, vertelt de projectleider. „Rondom drinkwaterwingebieden is het vergroten van het organisch stofgehalte in de bodem door de toepassing van bijvoorbeeld gewasresten gewenst. Ook de inzet van minder intensieve teelten (kruidenrijke akker, wintervoedselakker) kan bijdragen aan de doelen in deze gebieden. Daarnaast kunnen boeren in de hele Achterhoek ervoor kiezen om vrijwillig de verplichte bufferstroken te verbreden. Daarmee wordt de kans dat mest en gewasbeschermingsmiddelen uitspoelen naar het oppervlaktewater, kleiner."
Extra geld vanuit Rijk
De uitbreiding van het bestaande budget is mogelijk dankzij een landelijke investering van het Rijk. Vanuit Den Haag wordt in 2026 in totaal 83 miljoen euro beschikbaar gesteld voor agrarische collectieven door heel Nederland. Dit extra bedrag van 83 miljoen euro komt uit het startpakket van het Agrarisch Natuurbeheer (ANB).
Samenwerking
In de provincie Gelderland zijn 3 agrarische collectieven actief met ieder hun eigen werkgebied: Boerennatuur Veluwe, Agrarisch collectief Rivierenland en Agrarisch collectief VALA (Achterhoek). De collectieven maken de afspraken met deelnemende boeren, geven advies over goed beheer en verzorgen de betaling van het beheer. Dankzij de extra middelen kunnen deze collectieven meer boeren betrekken bij natuurbeheer in hun eigen gebied.
Met deze structurele investering wordt de samenwerking tussen landbouw en natuur versterkt. „En wordt verder gebouwd aan een vitaal en toekomstbestendig landelijk gebied waarin boeren en natuur elkaar versterken", sluit Stortelder af.
Geïnteresseerd naar de mogelijkheden? Bekijk dan de website van VALA

Tekst: Bas Lageschaar
Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.
Beeld: Ellen Meinen
Bron: Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek
