Overijsselse veehouders scoren goed bij PlanetProof

„De broeikasgassen namen af en de ammoniakemissie daalde. De benutting van de meststoffen is toegenomen. De melkveehouders produceren meer voer met dezelfde bemesting. En er is meer aandacht voor de bodem. Een optimistisch resultaat dat hopelijk door gaat zetten”, stelt Hilhorst.

KringloopWijzer

In het project Vruchtbare Kringloop Overijssel verduurzamen melkveehouders in deze provincie hun bedrijf via studiegroepen, deelprojecten, demovelden en experimenten. Via de KringloopWijzer onderbouwen zij cijfermatig de resultaten.

De gemiddelde melkproductie per koe bij de VKO-deelnemers steeg in vijf jaar met 9 procent en lag in 2018 voor het eerst boven de 9.000 kg meetmelk per koe. Het aantal stuks jongvee daalde met een kwart. Deze daling is bepalend voor veel resultaten zoals verlaging stikstof en fosfaatexcretie, ammoniakemissie, broeikasgassen en verhoging eiwit van eigen land.

Grondgebondenheid

Zo'n 40 procent van de deelnemende boeren voldoet al aan de norm voor grondgebondenheid. Dat betekent dat minimaal 65 procent van het eiwit in het voer van eigen grond of uit de buurt komt. Ongeveer 26 procent van de deelnemers haalt deze norm bijna. Op bedrijfsniveau is de laatste twee jaar een daling in (kunstmest)stikstofgift te zien op zowel gras als maisland.

Hilhorst: „Een heel mooi resultaat, zeker omdat de boeren veel last hebben gehad van de extreme droogte in 2018. De eiwitopbrengst was in 2018 twintig procent lager dan het gemiddelde van de vier jaren daarvoor.”

Minder ammoniakuitstoot

VKO-bedrijven die sturen op meer eiwit van eigen land, scoren beter op duurzaamheid, met name op laag stikstofbodemoverschot. Deze melkveehouders hebben weinig jongvee, een hoge grasopbrengst, een hoge benutting van meststoffen en passen meer beweiding toe dan bedrijven met dezelfde intensiteit, ontdekte Hilhorst. „In tegenstelling tot wat men vaak denkt lopen de koeien juist meer uren buiten dan bij melkveehouders die minder eiwit van eigen land halen.”

Het project gaf deelnemers aangrijpingspunten om de eigen voer- en managementmaatregelen aan te passen, waardoor ze aantoonbaar scoorden op reductie van ammoniakemissie uit zowel stal als uit bemesting. „Minder ammoniakuitstoot betekent terugdringen van de stikstofuitstoot”, aldus Hilhorst.

Kennisdeling

Stichting Milieukeur (SMK) geeft met het keurmerk ‘On the way to PlanetProof’ een stip op de horizon over aan welke duurzaamheidsnormen de melkveehouderij moet voldoen. Zes criteria van deze normen staan in de KringloopWijzer. Al 36 procent van de melkveehouders voldoet moeiteloos aan alle zes criteria van deze basisnorm. Met name op ammoniakuitstoot (92 procent voldoet op topniveau) en blijvend grasland (31 procent basisniveau en 59 procent topniveau) scoren de melkveehouders uit Overijssel goed. Ook de beweiding is gedurende het project toegenomen: 61 procent van de melkveehouders laat de koeien minimaal 720 uur buiten lopen. „De doelstelling van de sector is dat minimaal 81,2 procent van de melkveebedrijven beweiding toepast, dus dat kan nog wel beter”, vindt Hilhorst.

PlanetProof wil melkveehouders stimuleren om meer aandacht te geven aan verduurzaming van de bedrijfsvoering in ruil voor een extra vergoeding. „Een financiële stimulans zorgt dat we de natuur- en klimaatdoelstelling sneller bereiken. Desondanks is kennisdeling, zoals in Vruchtbare Kringloop gebeurt over hoe je emissies vermindert, hard nodig. Het in balans brengen van je bedrijf met zo min mogelijk verliezen en een goede opbrengst is een ingewikkeld verhaal.”