Overijssel: minister moet eerst beslissing nemen over Natura 2000-gebied Wierdense Veld

Het plan voor een vernattingsbuffer rond het natuurgebied heeft grote impact op de omliggende agrarische bedrijven, zo schrijft het college van GS in een brandbrief aan minister Schouten. ‘De gevolgen voor de regionale landbouw zijn zelfs groter dan eerder voorzien.’ Bovendien gaat het natuurherstel niet 20 miljoen zoals aanvankelijk geraamd was, maar 40 miljoen euro kosten. GS wil daarom ook eerst duidelijkheid over een extra financiële bijdrage van het ministerie.

Drinkwater

Extra complicatie; het is lastig om natuurherstel en drinkwaterwinning te combineren. Uit een vorig jaar afgerond onderzoek voor de provinciale drinkwatervoorziening blijkt dat Overijssel voorlopig niet zonder de huidige winningen in de omgeving van het natuurgebied kan.

Het Twentse natuurgebied kreeg na jarenlange protesten uit de (meerderheid van de) lokale politiek in Wierden en de regionale landbouw eind 2016 pas de Natura 2000-status. In het gebied is nog 125 vierkante meter actief en zeldzaam hoogveen te vinden. Om dat te kunnen handhaven en uit te breiden is vernatting met een hogere grondwaterstand nodig van zowel het natuurgebied als van een grote bufferzone eromheen.

Vernatting en verhoging onmogelijk

Een speciale commissie (Bestuurlijke Advies Commissie of BAC) onder leiding van LTO Noord begon in 2018 aan het opstellen van dit verplichte herstelplan voor het hoogveen. In 2019 werd die opdracht terug gegeven aan de provincie. Volgens de commissie is vernatting en verhoging van het grondwaterpeil onmogelijk omdat in de omgeving bij twee belangrijke drinkwaterwinningen (Hoge Hexel en Wierden) jaarlijks 19 miljoen kubieke meter drinkwater wordt gewonnen. Daarna werd het gebiedsproces in de zomer van 2019 door Gedeputeerde Staten helemaal stilgelegd.

Tot aan de brief aan de minister deze week bleef het vervolgens stil. GS van Overijssel zegt in die brief onder meer dat een besluit over de doorstart van het gebiedsproces voor het Wierdense Veld belangrijk is; ‘Dit geeft namelijk duidelijkheid voor de partijen in gebied zoals Landschap Overijssel, Vitens, de agrariërs en bewoners.’

Hoogveen beschermen

Volgens Overijssel is al eerder gebleken dat er geen mogelijkheden zijn om het Wierdense Veld als Natura 2000 gebied te schrappen en de doelen en opgaven te verplaatsen naar andere gebieden, ook niet als de impact op de omgeving zoals in dit geval zeer groot is; ‘Dit kwam ook naar voren uit het gesprek dat de provincie samen met minister Schouten met de Europese Commissie heeft gehad. De EC stelde dat Rijk en provincie het maximale moeten doen om het hoogveen te beschermen.'

Na de beantwoording van de minister verwacht de provincie snel verder te kunnen; ‘Dan kunnen de partijen, die in een eerder stadium betrokken waren bij de planvorming weer gezamenlijk aan de slag om de plannen verder uit te werken.’

Transitie

In de brief sorteert GS al voor op de gedachte oplossing; ‘De inrichting van een groot gebied als vernattingsbuffer lijkt nodig om de tegengestelde doelen (natuurherstel en drinkwaterwinning, red) te verenigen. Dit is geen nieuwe oplossingsrichting en is ook gebaseerd op basis van de inbreng van organisaties en ondernemers die in het gebied actief zijn en die tijdens het gebiedsproces voor de zomer van 2019 hierover hebben meegedacht. In het gebied zijn straks ook mogelijkheden voor agrarische bedrijven die hun bedrijfsvoering aan willen passen op de mogelijkheden die het gebied straks biedt. Enkele agrariërs denken al over hoe ze deze transitie kunnen vorm geven.’