Overijssel wijst handhavingsverzoek tegen beweiden en bemesten opnieuw af, maar met andere motivatie

Door een wetswijziging per 1 januari 2020 is een wijziging van de agrarische bedrijfsvoering die niet leidt tot toename van depositie van ammoniak niet langer vergunningsplichtig. Significante effecten voor de natuur zijn dan namelijk uitgesloten. Daarom komen GS van Overijssel in hun afwijzing nu tot de slotsom dat er niet langer meer sprake is van een overtreding.

Bij de Rechtbank Zwolle loopt deze weken een procedure waarbij duidelijk moet worden of de rechters deze motivatie wel of niet accepteren.

Vrijstelling

Deze zaak loopt al meerdere jaren. Het handhavingsverzoek door MOB en Vereniging Leefmilieu werd al ingediend in oktober 2018, samen met acht vergelijkbare verzoeken. De agrarische bedrijven waarom het ging zouden in overtreding zijn omdat ze niet werkten volgens een Nb-vergunning. GS wezen de verzoeken destijds af omdat er een vrijstelling van kracht was.

De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State zette in de PAS-uitspraak in mei 2019 echter een streep door die vrijstelling. Daarna vernietigde de Rechtbank in Overijssel ook de afwijzing van de handhavingsverzoeken door de provincie.

Afgenomen emissies

In een nieuw besluit in december 2019 oordeelde GS dat het onevenredig was om handhavend op te treden. Het beweiden en bemesten vindt al lange tijd plaats, vaak al voordat Natura 2000-gebieden hun beschermde status kregen. Bovendien zijn de feitelijke emissies in alle gevallen afgenomen.

Ook speelde een rol dat de Overijsselse boeren vertrouwden op een wettelijke vrijstelling toen de PAS nog van kracht was. Handhaven zou voor deze boeren, de PAS-melders, zeer grote financiële gevolgen hebben.

Door een wetswijziging per 1 januari 2020 is een wijziging van de agrarische bedrijfsvoering die niet leidt tot toename van depositie niet langer meer vergunningsplichtig. Effecten op Natura 2000-gebieden zijn dan per definitie uitgesloten.

Herzien

Daarom komen GS nu tot de slotsom dat er niet langer sprake is van een overtreding en herzien de motivatie van een van de eerdere afwijzingen. De andere acht handhavingsverzoeken zullen nog worden herzien.

De gewijzigde herziening komt terwijl er een procedure loopt bij de Rechtbank Overijssel. Bij die rechtszaak zal rekening worden gehouden met het gewijzigde besluit. De uitkomst daarvan (en van enkele andere soortgelijke zaken elders in Nederland) zijn van groot belang om duidelijkheid te krijgen over de vraag of beweiden en bemesten zoals dat nu gebeurt kan worden voortgezet.