Fotoserie: Nieuwe melkveestal haalt warmte uit mest, melk en zon

Het was vrijdagochtend druk bij maatschap Jansen Holleboom - Lugtenberg uit Mariënheem (OV). Voor de nieuwe melkveestal waren kranen bezig met het egaliseren van de grond voor de nieuwe bestrating en binnen werd nog gewerkt aan de nieuwe melkstal. „We zijn bezig met de laatste puntjes op de i”, ligt Bjorn Weghorst van installatiebedrijf F.H. Loohuis B.V. toe. Weghorst heeft de familie Jansen Holleboom bijgestaan bij het technische gedeelte van de stal. De familie, bestaande uit vader Bert (57), moeder Thea (52) en de zonen Remco (21) en Kevin (20) willen in de nieuwe stal 180 melkkoeien gaan houden. Beoogd opvolger Remco: „Op de plek waar de nieuwe stal is gebouwd, stond eerst een varkensstal uit 1993. Die hebben we intern gesaldeerd waardoor we deze nieuwe stal kunnen bouwen.” De oude melkveestal, die links naast de nieuwe stal en recht achter het woonhuis is gelegen, wordt op den duur ingericht tot de nieuwe jongveestal. Het jongvee van de familie verblijft nu nog op een eigen tweede locatie.

Warmte (her)gebruiken

Doordat de familie een nieuwe stal naast de bestaande kon bouwen, was er veel ruimte om na te denken over het zo efficiënt mogelijk gebruiken van energie. Ook heeft de familie ervoor gekozen om geen gebruik te maken van gas. De melk wordt gekoeld met behulp van een Mueller propaanchiller. Dat is mileuvriendelijker dan het gebruik van HFK-gassen. Ook veranderd in 2030 de wetgeving voor het gebruik van deze gassen wat het interessanter maakt om gebruik te maken van een alternatief.

Daarnaast is het bedrijf ingericht om zoveel mogelijk warmte uit mest, melk en zon te hergebruiken. In het beton op de bodem van de nieuwe mestput is leidingwerk verwerkt gevuld met koelvloeistof die de warmte van de mest vervoerd. Mest in de melkput heeft een constante temperatuur van 15 graden Celsius vertelt Weghorst. „Die temperatuur kunnen we met een speciale warmtepomp verhogen tot 65 graden Celsius. Dat biedt mogelijkheden om de warmte in andere delen van het bedrijf te gebruiken voor verwarming. Maar de warmte gaat ook naar het woonhuis van de familie.”

Ook de warmte uit melk wordt goed gebruikt op het melkveebedrijf. Weghorst: „Het kost veel energie om melk van 36 graden Celsius terug te koelen 4 graden Celsius. De Mueller propaanchiller, de eerste in Nederland, helpt bij het afkoelen van de melk. De chiller zorgt overdag met behulp van zonne-energie voor een koudebuffer welke de melk al afkoelt voordat deze de tank in gaat. De restwarmte van de melk wordt omgezet naar 70 graden Celsius die weer gebruikt wordt voor het reinigen van de melkstal en melktank.” Maar dat is nog niet alles, naast zonnepanelen op de oude melkveestal zijn er heatpipes bevestigd op het dak van de nieuwe melkstal. Die kan het reinigingswater bij een zonnige dag voorzien van een temperatuur van 85 graden Celsius. Weghorst: „Alle losse elementen die warmte hergebruiken uit mest, melk of zon zijn al op andere bedrijven in de praktijk aan het werk. Dit is de eerste keer dat we alle elementen konden combineren op één bedrijf.”

Efficiënte behandelstraat

Het technische gedeelte van de stal is indrukwekkend, toch had bedrijfsopvolger Remco nog een andere belangrijke wens. „Ik wilde heel graag een efficiënte behandelstraat voor de koeien. We hebben in de nieuwe stal automatische selectie in de terugloopgang waardoor we makkelijk koeien die we nodig hebben kunnen laten separeren. In de oude stal moesten we dat met de hand doen en dat kost onnodig veel tijd. De stal is voorzien van veel doorsteken zodat de koeien altijd kunnen rond lopen. Daarbij zitten er geen dode hoeken in de nieuwe stal. Een koe er even tussenuit plukken is dan ook niet handig. Die moet je gewoon automatisch kunnen uitselecteren.” Voorin de stal naast de melkstal is een ruim gedeelte gereserveerd als strohok en seperatieruimte. Jansen Holleboom: „Hierdoor kunnen we snel bij de koeien komen die extra aandacht nodig hebben wat zorgt voor efficiëntie en arbeidsgemak.”

Melken in een melkstal

De familie heeft gekozen voor een ruime zij-aan-zij 2 x 12 melkstal van BouMatic met rapid-exit en beweegbare putvloer. Alle melkmachineapparatuur is in een kelder onder de melkstal weggewerkt. Normaal worden deze ruimtes zoveel mogelijk afgesloten om het er schoon te houden. Dat is bij Jansen Holleboom anders. Jansen Holleboom: „Wij vinden dat je juist regelmatig in zo’n ruimte moet komen om te controleren of alles nog goed functioneert.” Wie gaat melken bij Jansen Holleboom moet dus via de machineruimte naar de melkstal lopen.

Er is gekozen voor een melkstal omdat de familie graag wil blijven weiden. „Onze huiskavel is niet heel handig verkavelt waardoor de koeien overdag niet terug kunnen lopen naar de melkstal. Vandaar dat we voor een melkstal hebben gekozen.” Jansen Holleboom verwacht wel dat het melken voor één persoon goed te doen is. Er is een ruime wachtruimte met opdrijfhek gecreëerd zodat de koeien gemakkelijk de melkstal in komen.

Open dag

De familie hoopt in december te starten met melken in de nieuwe stal. Daarvoor nodigt de familie geinteresseerden uit om de nieuwe melkveestal op vrijdag 12 november te bekijken. Aanmelden voor de dag is vanwege corona verplicht en kan via de link, ook wordt voor toegang tot het melkveebedrijf de CoronaCheck App gecontroleerd.

Bekijk hieronder de fotoserie.