Zoektocht naar toekomstbestendig boeren in Natura 2000-gebieden in Overijssel

De drie agrarische collectieven in Overijssel gaan van start met de nieuwe GLB-pilot omdat zij zien dat boeren in en nabij Natura 2000-gebieden onder druk staan omdat de toekomst onzeker is. Veel van die boeren hebben dan ook behoefte aan duidelijkheid over hun toekomstperspectief. In 2022 en 2023 gaan boeren in en nabij Natura 2000-gebiede zoeken naar kansen voor een toekomstbestendige bedrijfsvoering, passend bij de doelen voor de Natura 2000-gebieden. Uitgangspunt is dat de boeren die meewerken aan het behalen van Natura 2000-doelen in de toekomst een reële vergeding krijgen. Die vergoeding moet recht doen aan de inspanningen en beperkingen waar de boeren mee te maken krijgen.

Drie gebieden gekozen

Voor de uitvoering van de pilot zijn drie Natura 2000-gebieden geselecteerd, één gebied binnen elk werkgebied van de drie Collectieven. Hierbij gaat het in Noordwest Overijssel om de Natura 2000-gebieden De Wieden en Weerribben, in Midden Overijssel om De Borkeld en in Noordoost Twente om Springendal & Dal van de Mosbeek. Boeren en, in het geval van De Wieden en Weerribben, riettelers gaan samen met de Collectieven en deskundigen nadenken over toekomstbestendig ondernemen.

Bedrijfsplannen

Tijdens de pilot gaan boeren met elkaar en met specialisten in gesprek over de mogelijkheden die er zijn voor hun bedrijf. De boeren hebben hierbij de regie in handen. Zij bepalen waar ze al dan niet behoefte aan hebben. Uiteindelijk moeten deze bijeenkomsten de boeren helpen met het opstellen van bedrijfsplannen met maatregelen die passen bij het betreffende bedrijf. In dit plan worden de mogelijkheden geschetst voor het toekomstbestendig boeren in en nabij het betreffende Natura 2000-gebied. Het gaat daarbij om een doorgerekend bedrijfsplan dat recht doet aan de ambities van de ondernemer en bijdraagt aan het behalen van de doelen voor de Natura 2000-gebieden.

Onderdeel van het bedrijfsplan kan zijn, dat boeren veldmaatregelen nemen die bijdragen aan het behalen van de doelen van de Natura 2000-gebieden en daarvoor een vergoeding ontvangen. Binnen de pilot krijgen enkele boeren de mogelijkheid om deze veldmaatregelen tegen vergoeding in de praktijk te testen. De veldmaatregelen worden in de bijeenkomsten en in individuele gesprekken met boeren uitgedacht en kunnen vervolgens als voorbeeld en inspiratie dienen voor anderen.

Beperkingen

Boeren krijgen momenteel hectaretoeslagen vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en dat gaat de komende tijd veranderen. Zo gaat het GLB toekomstbestendig boeren extra belonen, via een vergoeding voor maatregelen op het gebied van natuur, milieu en klimaat. Ook maakt Nederland nog geen gebruik van regelingen waarin ze bedrijven in gebieden met een natuurlijke en/of beleidsmatige beperkingen tegemoet kunnen komen. Binnen de pilot wordt onderzocht dergelijke regelingen een plek kunnen krijgen in het nieuwe GLB en kunnen bijdragen aan hernieuwd toekomstperspectief voor boeren en riettelers in en rond Natura 2000-gebieden.

De pilot wordt uitgevoerd door de agrarische collectieven Collectief Noord West Overijssel, Collectief Midden Overijssel en Coöperatie Gebiedscollectief Noordoost-Twente. Het project ontvangt steun vanuit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.

Meer informatie over de pilot is te vinden op de website van Collectief Noord West Overijssel.