Column: Monovergisters ontbraken ten onrechte in verkiezingsprogramma’s

Met de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in de hand is de conclusie dat alle regeringspartijen en ook de meeste andere landelijk opererende politieke partijen procentueel minder stemmen kregen en dat lokale partijen flink groeiden. Het gebrek aan vertrouwen in de landelijke politiek was, volgens de analisten die de uitslag duidden, één van de oorzaken.

Uit ons eigen onderzoek van enkele weken geleden bleek al dat boeren ook afscheid nemen van de traditionele partijen en het liefst op een BoerBurgerBondgenoot hadden willen stemmen. Lokale partijen die de samenwerking aan zijn gegaan met de BoerBurgerBeweging. Deze lokale partijen groeiden flink. Maar in de meeste gemeenten was er geen sprake van zo’n bondje.

Energietransitie

En in de meeste gemeenten ging het in de verkiezingsprogramma’s ook nauwelijks over landbouw en voedselproductie. In de verkiezingsprogramma’s was de oorlog in de Oekraïne nog niet doorgedrongen. Ook de verwachte inflatie van 7 procent, die ongekend is voor Nederland, speelde nog geen rol.

Wel ging het een beetje over de energietransitie. De vragen in de stemwijzers beperkten zich veelal tot de plaatsing van windmolens en zonnepanelen, maar gingen niet over monovergisters. Daar mag wel wat meer aandacht voor komen. Vooral in plattelandsgemeenten kan dat de economie stimuleren, de veehouderij overeind houden en de gebiedsprocessen vlot gaan trekken.

Tweede Kamerleden en ministers verwijzen vaak naar de gebiedsprocessen die momenteel binnen provincies lopen als oplossing voor onder andere het stikstofvraagstuk, de klimaatopgave en de Kaderrichtlijn Water. Daarbij is de gedachte dat niet voor iedere opgave naar eigen oplossingen wordt gezocht, maar dat al die opgaven gecombineerd worden. Maak in één keer een goed plan, dan weet iedereen die in zo’n gebied actief is voor langere tijd hoe het beleid er uit gaat zien en komt er niet ieder jaar nieuwe regelgeving bij.

Alleen stikstof

Tot zover de theorie. In de praktijk is dat enorm gecompliceerd. Er wordt hard gewerkt binnen die gebiedsprocessen en je ziet verschillen tussen provincies. In Overijssel en Drenthe zijn ze daar het verst mee, maar van een integrale aanpak lijkt geen sprake te zijn. Neem Drenthe. Daar gaat het al twee jaar alleen maar over stikstof. Alle andere vraagstukken zijn nog niet langsgekomen zeggen ingewijden die aan tafel zitten, terwijl de inventarisatie al klaar is. En als boeren aanschuiven en inbreng leveren, blijft daar aan het eind van de rit weinig van over.

Naast wat laaghangend fruit is de grote oplossingsrichting minder dieren. Vooral in provincies zoals Drenthe met veel platteland en weinig industrie en andere bedrijvigheid, betekent zo’n oplossingsrichting minder economie. Terwijl dat nu juist de gebieden zijn waar de economie gestimuleerd zou moeten worden in het kader van de leefbaarheid.

Monovergisters

De afdeling van Farmers Defence Force in Drenthe stelt voor om flink in te zetten op monovergisters. Arnold Snijder die namens verschillende belangenorganisaties meepraat in de gebiedsprocessen stuurde hier enkele weken geleden een brief over naar alle Drentse gemeenten en de provincie. Er moet misschien nog wat meer aan gerekend worden, maar het plaatsen van monovergisters lijkt een zeer doeltreffend middel te zijn en wel de duizend-dingen-oplossing.

In de eerste plaats zorg je met monovergisting dat veehouders zo snel mogelijk hun mest uit de stal halen, waardoor er flink minder stikstof wordt uitgestoten. Het is dus een bronmaatregel die je direct kunt inrekenen, zoals dat in ambtelijk jargon heet, waardoor de depositie op natuurgebieden afneemt.

De methaanuitstoot van een veebedrijf gaat ook fors naar beneden en daarmee dient de monovergister al een tweede doel: tegengaan van klimaatverandering. Ook dat kan de sector inrekenen.

Een monovergister levert groen gas en kan daarmee met name in landelijke gebieden een grote bijdrage leveren aan de vergroening van de energie. In steden met industrie is met warmtenetten van alles te doen, maar op het platteland ontbreekt het daaraan. De aardgasnetwerken liggen er wel en daarmee kan het groene gas getransporteerd worden.

Ten vierde is een monovergister landschappelijk veel makkelijker in te passen dan een windmolen. Dus het maatschappelijk draagvlak ligt een stuk hoger en de productie van groen gas lijkt mij jaarrond redelijk stabiel.

Als laatste draagt het dus bij aan de economie, waarbij enkel de voorwaarde is om genoeg dieren te hebben die mest produceren.

Integrale oplossing

Kortom, een prachtige integrale oplossing voor natuur, klimaat, economie en landbouw. Nu nog wat politieke wil en een campagne richting Den Haag om de financiering mogelijk te maken. Als provincie zou ik er zo snel mogelijk werk van maken. Dan kunnen alle gedeputeerden over een jaar herkozen worden als we weer naar de stembus gaan. Wie weet keren ze dan de verdere daling van het aantal stemmen op hun partijen.