Boeren in Blokzijl voelen zich genegeerd door Overijssels natuurplan
Want die komen volgens hen zwaar in de knel als de provincie dit jaar begint met haar natuurontwikkelingsplan voor Natura 2000-gebied De Wieden. Hoewel De Wieden al in 2013 is aangewezen als zwaar beschermd Europees natuurgebied stelde Overijssel in 2020 het zogenoemde provinciale inpassingsplan(pip) voor de deelgebieden ‘Muggenbeet’, ‘Verbinding Wieden-Vollenhovermeer’ en ‘Duinweg Leeuwte ’vast. Daarin staat een reeks concrete maatregelen om de natuur ten noorden van de Beulakerwijde meer ruimte te geven, onder meer door vernatting van een groot aantal gronden binnen het 360 hectare grote natuurgebied.
Van de acht veehouders moeten er drie stoppen met hun veehouderij. In ruil daarvoor krijgen ze compensatie en mogen ze natuur op hun gronden ontwikkelen en beheren. De getroffen boeren zijn niet erg blij met de Overijsselse natuurregeling, die zij erg betuttelend en te beperkend vinden. Volgens hen weten zij als veehouders, waarvan hun families vaak al generatielang in het gebied wonen en boeren, als geen ander hoe zij het beste de natuur kunnen beheren. Maar de provincie had op dat punt weinig behoefte aan de inbreng van de boeren en bepaalt zelf welke type natuur zij op hun landerijen moeten ontwikkelen en beheren.
Moerasvogels
De veehouders en grondeigenaren vinden het onbegrijpelijk dat de provincie in veel gevallen waardevolle graslanden ongeschikt wil maken voor de kwetsbare weidevogels in het gebied. Want Overijssel heeft er voor gekozen om het natuurgebied vooral aantrekkelijker voor moerasvogels te maken. Dat betekent een hoger waterpeil, meer moerasgrond en nattere voeten. De boeren die net buiten het natuurontwikkelingsgebied vallen, zoals Marcel Leeuw en Kasper van Benthem, vrezen fikse beperkingen voor hun melkveehouderijen. Volgens Van Benthem hebben zij nauwelijks zinvolle inspraak op de natuurplannen gehad. „Het is alsof je mag meepraten over de aanleg van een snelweg voor je huis. De provincie bepaalt dat de weg dwars door je voortuin komt en uiteindelijk mag je alleen meepraten over de kleur van het geluidscherm.” Van Benthem heeft in 2019 de boerderij van zijn ouders overgenomen en wil zijn veehouderij ook voor zijn kinderen en kleinkinderen behouden. Volgens de Blokzijlse veehouder houdt Overijssel met dit plan nauwelijks rekening met de belangen van haar veehouders, die door allerlei andere veehouderij- en stikstofregels toch al flink in de klem komen.
Schadeclaim
De raadsvrouw van de provincie ontkende met klem dat Overijssel geen rekening met de veehouderijen heeft gehouden. De bedrijven die buiten het natuurontwikkelingsgebied liggen zouden weinig last hebben van de vernatting. En als er toch schade optreedt dan kunnen ze een schadevergoeding aanvragen. Van Benthem vreest dat die schaderegeling een wassen neus is. „Als ik over een paar jaar een schadeclaim voor wateroverlast indien moet ik maar zien te bewijzen dat het door het natuurproject komt en niet door de klimaatverandering. Er moet een betere regeling komen en de provincie moet meer met ons veehouders praten.” De Raad van State stelde tijdens de lange rechtszitting een groot aantal technisch-juridische vragen.
Over zes a twaalf weken volgt dan een uitspraak en weten de boeren waar ze aan toe zijn.
Tekst: Jan van Ommen
Beeld: Susan Rexwinkel