Adema wist al een maand dat Brussel geen derogatie-uitstel duldde
De NOS beschikt over een brief van de Europese Commissaris van Milieu, Virgilius Sinkevicius, aan de Nederlandse regering. In die brief, die gedateerd is op 19 december, schrijft de Eurocommissaris volgens de nieuwsorganisatie dat de Commissie zich zorgen maakt of Nederland wel aan alle afspraken gaat voldoen die in de derogatiebeschikking zijn vastgelegd. In die beschikking is bijvoorbeeld vastgelegd dat bemesting op bufferstroken langs waterlopen vanaf 1 januari 2023 in heel Nederland verboden is.
In een Kamerbrief van 2 december erkent de minister dat die afspraak er ligt, maar hij trekt zich daar blijkbaar weinig van aan. ‘Inwerkingtreding van de regelgeving over bufferstroken in de zomer van 2023 zou betekenen dat dit halverwege veel groeiseizoenen plaatsvindt’, schrijft hij. ‘Omdat ik rekening wil houden met de landbouwpraktijk zal de verplichting tot de aanleg an bufferstroken daarom vanaf 1 januari 2024 daadwerkelijk van kracht worden.’ Boeren hoeven volgens de minister pas bij het inzaaien van de wintergewassen voor 2024 rekening te houden met de bufferstroken.
Over deze uitlatingen heeft de Eurocommissaris zich zorgen gemaakt. Als Nederland zich niet houdt aan de afgesproken voorwaarden, stelt hij volgens de NOS, dan kan de derogatie meteen vervallen in plaats van in vier jaar te worden afgebouwd.
Vertrouwen
Adema’s voorganger Henk Staghouwer heeft zich een half jaar hard gemaakt om het verlies van derogatie in ieder geval zacht te laten landen. Zijn ambtenaren hebben hard gewerkt in Brussel om voor elkaar te krijgen dat de derogatie in ieder geval langzaam kan worden afgebouwd. Dan mag je verwachten dat de nieuwe minister, als hij besluit om de afgesproken termijn met een jaar uit te stellen, daarover in ieder geval met de Europese Commissie overeenstemming heeft bereikt voordat hij dit bekend maakt. Maar dat lijkt niet gebeurd te zijn.
Woensdag debatteert de Kamer over de landbouw. Minister Adema zal zich daar moeten verantwoorden voor de gang van zaken met betrekking tot de derogatie. VVD-Kamerlid Thom van Campen heeft al geëist dat de minister de brief van de Eurocommissaris naar de Kamer doorstuurt, zodat die daar ook kennis van kan nemen.
De gang van zaken zal ongetwijfeld ook gevolgen hebben voor de onderhandelingen over een landbouwakkoord. Boerenorganisaties meldden al dat ze vertrouwen in de overheid hadden verloren toen bekend werd dat de derogatieregels strakker werden aangehaald, maar toen was nog niet bekend dat het ministerie al vanaf december wist dat Brussel niet met het door minister Adema zelf gecreëerde uitstel akkoord zou gaan. Met het laatste nieuws zal dat vertrouwen helemaal tot een dieptepunt zijn gedaald.
