Politiek Gelderland wil transparante stikstofbank

In totaal reageerden twaalf van de achttien partijen die meedoen aan de Statenverkiezingen op verschillende stellingen die de redactie van Vee & Gewas aan ze voorlegde. Van onder andere de VVD en SGP heeft Vee en Gewas geen reactie gekregen.

Gelderland was dit jaar het totaal van allerlei ongewenste stikstofhandel. Partijen als Schiphol, Rijkswaterstaat kochten stikstofrechten van boerderijen uit Gelderland om zo vlieg- en wegverkeer mogelijk te maken. Zou dit ook gebeurd zijn als alle inwoners uit Gelderland konden zien wie de stikstofrechten hadden gekocht, dus onder publieke druk?

Met de stelling 'De provinciale stikstofbank moet zo transparant mogelijk zijn, zodat elke Gelderse inwoner kan zien wie, waar en van wie stikstofrechten heeft gekocht. De provincie krijgt daardoor meer regie op de stikstofhandel' zijn tien van de twaalf partijen het eens en twee fracties het oneens. Het CDA staat voor transparantie rondom de stikstofhandel en is ook voorstander van een onafhankelijke adviescommissie die stikstof zou toewijzen.

ChristenUnie en JA21 zijn tegen. ChristenUnie vindt het niet prettig als de gegevens van individuele boerenbedrijven op straat komen te liggen en JA21 is sowieso tegen de huidige stikstofwet.

Partijen die het eens zijn met de stelling:

Uiteraard moet de provincie openheid van zaken geven. Maar het is beter dat het hele stikstofbeleid van tafel gaat.

Wij zijn het eens met het feit dat er volledige transparantie moet zijn qua bedrijfstype waar de stikstofrechten heen gaan. Maar, we zijn het oneens met het huidige stikstofbeleid. We moeten terug naar de basis en dat is Natuurbeleid en kijken naar de staat van de natuur. Dus het hele stikstofbeleid moet op de schop. Daarvoor hebben we samen met JA21 een initiatiefnota ingediend in december 2022.

Een transparante overheid is superbelangrijk. Achterkamers moeten naar de voorkamer of ruim voorzien worden van ramen. De politiek is van ons en niet van de politici.

We moeten transparant zijn!

De SP heeft vanaf het begin aangegeven dat de Provincie de regie moet hebben op de stikstofrechten via de Provinciale stikstofbank. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat ook daadwerkelijk 30% naar natuur herstel gaat en dat de overige stikstofrechten in Gelderland blijven. En er is natuurlijk niet alleen voor de landbouw stikstofrechten nodig. De hoogste urgentie, op het gebied van behoefte aan stikstofrechten, zit op dit moment bij de woningbouw. De SP staat voor 100% transparantie dus ook als het gaat over het uitgeven van stikstofrechten.

Transparantie is belangrijk.

D66 maakt zich zorgen over de manier waarop er op dit stikstofruimte opgekocht wordt via extern salderen. De stikstofbank kan transparantie bieden en volgens vaste regels werken. Daarom zien wij het liefst zo veel mogelijk transacties via de Gelderse Stikstofbank lopen.

Het CDA staat voor transparantie rondom de stikstof, vandaar dat wij ook voorstander waren van een onafhankelijke adviescommissie die stikstof zou toewijzen. Helaas was een meerderheid in de Staten daar niet voor. Graag zouden wij dit alsnog zien gebeuren.

Onder voorwaarde van de nodige aandacht voor privacybescherming, is de Partij voor de Dieren groot voorstander van een transparante overheid.

Belangrijker dan weten van wie de stikstofrechten gekocht zijn, is het afwegingskader te kennen en te publiceren hoe de opgekochte stikstofruimte waarvoor wordt ingezet. Dat zal uiteraard allereerst nodig zijn voor natuurherstel en PAS-melders, woningbouw, landbouw, industrie, netverzwaring etc.

Partijen die het oneens zijn met de stelling:

Het lijkt ons niet prettig als de gegevens van individuele boerenbedrijven op straat komen te liggen. Het is genoeg als de provincie dat inzicht heeft. De provincie kan prima regie voeren als niet alle gegevens openbaar zijn.

JA21 ziet niets in papieren stikstofhandel die gebaseerd is op theoretische rekenmodellen. Wij vinden dat er een reparatie moet komen van de stikstofwet en dat gekeken wordt naar de werkelijke staat van de natuur.