Overijssel: bemestingsverbod pachtgronden is tijdelijk en niet structureel

Statenleden Gert Brommer (BBB) en Klaas de Lange (CDA) stelden eind vorig jaar schriftelijke vragen over dit onderwerp. Twentse boeren riepen in die periode hun Overijsselse collega’s op tot een boycot van provinciale pachtgronden; 'Als boeren staan wij achter de PAS-melders maar dit probleem moet de overheid zelf oplossen. Het gaat nu ten kosten van collega-boeren', was toen de boodschap.
Alternatief
Volgens het Overijsselse college geldt het verbod dit jaar voor naar verwachting 1.200 tot 1.500 hectare landbouwgronden. Vorig jaar ging het om ongeveer 1100 ha oftewel 0,55 procent van het totale oppervlakte aan landbouwgronden in deze provincie. De verschillen in oppervlakten ontstaan doordat de provincie jaarlijks zo’n 150 grondtransacties afhandelt met aankopen, verkopen en ruilingen.
De twee Statenleden wilden ook weten of er naar alternatieven voor het bemestingsverbod is gezocht. Volgens GS is er wel naar alternatieven gezocht maar zijn die niet gevonden; ‘We zoeken naar robuuste maatregelen om te voorkomen dat PAS-melders opnieuw in de problemen komen. Tot nu toe is dat echter met onvoldoende resultaat om geen bemestingsverbod meer te hoeven inzetten.’ Daarbij wordt ook verwezen naar het recente plan om boeren zelf een emissiereductieplan in te laten dienen.
Onrust
De Lange en Brommer verwezen in hun vragen naar de ontstane onrust in de Overijsselse landbouw, maar het college kaatst die bal terug; ‘De agrarische sector heeft nadrukkelijk verzocht om oplossingen te zoeken voor de PAS-melders in Overijssel en handhaving te voorkomen. Wij weten dat het bemestingsverbod met gemengde gevoelens wordt ontvangen door de agrarische sector. Wij rekenen op de solidariteit binnen de sector met betrekking tot de PAS-melders in onze provincie.’
De vrees dat deze grond met een bemestingsverbod de status van landbouwgrond kan verliezen wordt door GS niet gedeeld; ‘Het betreft een beleidsmaatregel die privaatrechtelijk wordt opgelegd. De gebruiksbeperkingen in het pachtcontract worden niet planologisch vastgelegd. Met andere woorden, de bestemming van de landbouwgronden wijzigt hierdoor niet.’
Kosten maatregel
De kosten voor de provincie van deze maatregelen waren vorig jaar circa 935.000 euro; circa 8 ton aan inkomensderving van de provincie, circa 60.000 euro inkomensderving van derden en circa 75.000 euro voor de kosten van monitoring en controle van de maatregel.
GS wijst er verder op dat boeren die deze gronden willen pachten zich jaarlijks opnieuw moeten registeren tussen 1 juli tot en 30 september via www.pachtloket.net; ‘Daar is vermeld dat gebruiksbeperkingen aan de orde kunnen zijn, waaronder ook voor 2024 een bemestingsverbod. Alle partijen die zich hebben geregistreerd kennen deze informatie. Bij het pachtaanbod worden partijen ook gewezen op de gebruiksbeperkingen. Pachten van de provincie is geheel vrijwillig en een pachtaanbod kan ook geweigerd worden.’
Tekst: Lauk Bouhuijzen
Beeld: Susan Rexwinkel