Overijssel verlengt bemestingsverbod tot 2025 om af te zien van handhaving bij PAS-melders
De hoogste bestuursrechter oordeelde in februari tijdens een zaak over handhaving bij PAS-melders uit Overijssel en Utrecht dat er tot medio 2025 kan worden afgezien van handhaving. Wel wordt in de uitspraak een relatie gelegd met het legalisatieprogramma van het Rijk dat afloopt in februari 2025.
Het tijdelijk wegnemen van de depositie van overtredingen van PAS-melders op de natuur moet volgens de uitspraak van de Raad van State in ieder geval tot medio 2025 lopen. Overijssel heeft daarom besloten om het bemestingsverbod te verlengen. Dit werd eind 2023 ook al gedaan.
Stikstofruimte
De provincie blijft benadrukken dat het bemestingsverbod een tijdelijke oplossing is. Zodra er zekerheid is over het halen van natuurdoelen of er op andere wijze voldoende stikstofruimte voor afzien van handhaving bij PAS-melders beschikbaar is, zal het provinciebestuur de maatregel intrekken. Helaas lijkt deze oplossing nog niet voorhanden. Daarvoor is eerst voldoende stikstofruimte nodig en een aanpak waarmee wordt aangetoond dat natuurdoelen gehaald gaan worden. 'Als vergunningverlening met extern salderen mogelijk is, kunnen we deze en andere PAS-melders legaliseren en is een bemestingsverbod niet meer nodig', schrijft het college van Gedeputeerde Staten in een brief aan de Staten.
Overijssel wil voor legalisatie graag gebruik maken van de landelijke stoppersregelingen. Als deze stikstofruimte beschikbaar komt, biedt deze mogelijk ruimte voor het afzien van handhaving bij een groot deel van de PAS-melders in Overijssel. Ook in dat geval is het bemestingsverbod niet langer nodig, of hooguit op een deel van de provinciale gronden. Hierover is de provincie in gesprek met het ministerie van LNV.
Gevolgen voor andere boeren
De provincie is zich ervan bewust dat de maatregelen nadelig kunnen uitpakken voor andere boeren en dat de druk op de mestmarkt hoog is. Daarom trokken enkele Overijsselse boeren eerder al aan de bel bij de provincie om de maatregel te schrappen. Overijssel wil dit niet, omdat een oplossing voor PAS-melders nog niet in zicht lijkt. 'De PAS-melders vragen om betrouwbare besluiten van de overheid en daarom is verlenging van het bemestingsverbod in 2025 op dit moment noodzakelijk. Daarvoor doen we opnieuw een beroep op solidariteit vanuit de agrarische sector om de onzekerheid voor en de grote druk op agrarische ondernemers en hun gezinnen die PAS-melder zijn en waartegen een handhavingsverzoek loopt te verminderen', schrijft het college van Gedeputeerde Staten in een brief aan de Staten.
Het bemestingsverbod kan gevolgen hebben voor de kwaliteit van de gronden en voor de bruikbaarheid van de gronden in de agrarische bedrijfsvoering, door onder andere onkruiddruk. Maaisel is daardoor minder geschikt als veevoer.
Veel interesse
Onder PAS-melders is er veel interesse in de regeling. In 2023 en 2024 is de animo niet minder geworden en de provincie verwacht dat dit in 2025 ook niet het geval zal zijn. Beweiding blijft op alle gronden mogelijk. Ook kunnen PAS-melders gebruikmaken van bijdragen vanuit het GLB. 'Dit maakt het pachten van de gronden naar verwachting toch voldoende aantrekkelijk', aldus GS.
Het besluit heeft ook financiële consequenties, omdat pachtgronden met een bemestingsverbod minder pachtopbrengsten opleveren en de beheerkosten stijgen. In de begroting van 2025 zal het provinciebestuur een voorstel doen om de financiële gevolgen, net als in 2023 en 2024, bij het Programma PAS-melders Overijssel onder te brengen. Overijssel wil de kosten van het ministerie van LNV vergoed krijgen.
