Kalkoenhouders Ruud en Sabrina Bos van De Sjroete Farm in Helden (LB) verkopen al langer zelf hun weidekalkoenvlees. Aanvankelijk was het slachten uitbesteed, maar sinds kort slachten ze zelf. „Van kuiken tot vlees, alles op eigen erf.”

Het bundelen van krachten levert drie Berkellandse boeren veel voordeel op. Zo kan de één met een gerust hart naar zijn pensioen toewerken, de ander heeft er een interessante bedrijfstak bij en de derde kan zijn varkensmest kwijt.

Zorgen voor de natuur. En tegelijk met vlees, eieren én een goed verhaal brood op de plank krijgen. Daar streven Martine en Arjan Bisschop naar met hun boerderij op landgoed De Houberg in Lobith (GD).

Is er een toekomstperspectief voor boeren met natuur? „Absoluut”, zegt WUR-onderzoeker David Kleijn. „Maar niet met het huidige overheidsbeleid. De landbouw moet voor natuurinclusief boeren en natuurbeheer ruimhartig betaald worden.”

De familie Tolkamp uit Aalten kromp haar melkveestapel in en ging robotmelken. Hoewel afschalen mentaal wel een ‘dingetje’ was, is Ronnie Tolkamp blij met hoe het uitpakt. Hij heeft nu meer tijd voor een sociaal leven.

Het jaar 2022 heeft boeren weinig gebracht. Het aantal ministers op het ministerie van LNV mag dan verdubbeld zijn, er waren nog nooit zo weinig boeren die weten waar ze aan toe zijn. Perspectief voor boeren wordt vooral met de mond beleden.

De teleurstellende vraag naar tarwe uit de tarwe-importerende landen, een recordoogst van tarwe in Australië en Rusland, een verlenging van de graandeal tussen Oekraïne en Rusland, recordimporten van goedkope maïs, en angst voor een recessie.

Een vergoeding voor de nieuwe eco-regeling via het GLB én natuur- en landschapsbeheer via het ANLb is geen optie. Dan maar afzien van een zesjarig contract via het ANLb? Onnodig, leggen Alex Datema (BoerenNatuur) en Jetze Genee (provincie Fryslân) uit.

‘Onveranderd’, luidt de boodschap. Slachterijen wensen volgens marktspecialist Willy Wolfkamp voorlopig niet meer voor de varkens te betalen. Waarom ook?

Het Kerstthema van dit jaar is perspectief. En dan perspectief vanuit een positieve boerenblik en inspirerende verhalen vanaf boerenerven. Perspectief staat voor samenhang en gezichtspunt. Perspectief staat ook voor het zien van mogelijkheden.